Tư Vấn Khởi Kiện Chia Thừa Kế – Bạn Cần Biết Gì Trước Khi Bắt Đầu?

Trong thực tế, không ít gia đình rơi vào mâu thuẫn, tranh chấp chỉ vì không thống nhất được việc chia tài sản thừa kế. Khi các bên không thể tự thỏa thuận, khởi kiện chia thừa kế là bước đi cần thiết để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình. Tuy nhiên, đây là thủ tục pháp lý phức tạp, đòi hỏi người khởi kiện phải có hiểu biết nhất định để tránh kéo dài thời gian hoặc mất quyền lợi. Vì vậy, tư vấn khởi kiện chia thừa kế là bước đầu tiên và quan trọng nhất.

Tư vấn khởi kiện chia thừa kế là gì?

Tư vấn khởi kiện chia thừa kế là quá trình luật sư hoặc tổ chức hành nghề luật sư cung cấp các dịch vụ hỗ trợ pháp lý cho cá nhân hoặc nhóm người có tranh chấp về di sản thừa kế. 

Việc tư vấn giúp người dân hiểu rõ quyền lợi, nghĩa vụ của mình và chuẩn bị đầy đủ các căn cứ pháp lý để khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết việc phân chia tài sản được thừa kế.

Quá trình tư vấn thường bao gồm các nội dung quan trọng sau:

• Xác định di sản được thừa kế:

Luật sư hỗ trợ kiểm tra, thống kê và định giá các tài sản để lại của người đã mất như: nhà, đất, xe, tiền gửi ngân hàng, cổ phần, quyền sử dụng đất… Đồng thời, kiểm tra tình trạng pháp lý của các tài sản này để làm căn cứ phân chia.

• Xác định hàng thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc:

Nếu có di chúc, luật sư sẽ kiểm tra tính hợp pháp của di chúc đó. Nếu không có di chúc, quyền thừa kế sẽ được xác lập theo quy định của Bộ luật Dân sự, theo các hàng thừa kế (thường là vợ/chồng, cha mẹ, con cái…).

• Hướng dẫn chuẩn bị hồ sơ khởi kiện:

Luật sư sẽ giúp thân chủ soạn thảo đơn khởi kiện, thu thập tài liệu chứng minh mối quan hệ giữa người khởi kiện với người để lại di sản, giấy tờ sở hữu tài sản, chứng cứ liên quan đến việc tranh chấp… để nộp lên Tòa án nhân dân có thẩm quyền.

• Đánh giá khả năng thành công của vụ án:

Trước khi khởi kiện, luật sư sẽ phân tích các yếu tố pháp lý, đánh giá rủi ro và xác định điểm mạnh, điểm yếu của vụ việc. Từ đó, đưa ra lời khuyên có nên khởi kiện hay tìm hướng giải quyết khác như hòa giải, thỏa thuận…

• Hỗ trợ quá trình tố tụng và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của thân chủ:

Trong quá trình giải quyết tại Tòa án, luật sư có thể đại diện cho thân chủ tham gia tố tụng, soạn thảo các văn bản pháp lý, trình bày lập luận, thu thập bổ sung chứng cứ và phản biện để đảm bảo quyền lợi của thân chủ được bảo vệ tối đa theo đúng quy định pháp luật.

>>> Xem thêm: Dịch Vụ Soạn Thảo Di Chúc Và Các Văn Bản Pháp Lý Uy Tín Bảo Mật

Khi nào nên khởi kiện chia thừa kế?

Việc khởi kiện chia thừa kế thường là giải pháp cuối cùng khi các bên liên quan không thể tự thương lượng hoặc giải quyết tranh chấp bằng con đường hòa giải.

Các bên không thể tự thỏa thuận việc phân chia tài sản

Trong nhiều trường hợp, các thành viên trong gia đình có bất đồng quan điểm về giá trị, cách chia hoặc quyền hưởng di sản. 

Việc tự thỏa thuận kéo dài, không đạt được đồng thuận, gây ảnh hưởng đến quan hệ và quyền lợi, thì việc đưa ra Tòa là cần thiết để được phân xử công bằng theo quy định pháp luật.

Có người đang chiếm giữ, quản lý hoặc sử dụng toàn bộ di sản mà không chia cho những người thừa kế khác

Một cá nhân có thể tự ý đứng tên tài sản, quản lý nhà đất hoặc tài sản chung mà không có sự đồng ý của các đồng thừa kế. 

Trong trường hợp này, nếu người đó không tự nguyện phân chia, khởi kiện là cách hợp pháp để buộc họ thực hiện nghĩa vụ chia phần cho những người có quyền.

Di chúc bị nghi ngờ không hợp pháp hoặc có tranh chấp về hiệu lực di chúc

Khi có nghi vấn rằng di chúc bị làm giả, bị lập dưới sự cưỡng ép, không tuân thủ hình thức hoặc nội dung theo quy định của pháp luật (như không có người làm chứng, không rõ ràng, không có ngày tháng lập…), người thừa kế có quyền yêu cầu Tòa án xem xét lại hiệu lực của di chúc.

Một số người thừa kế bị bỏ sót hoặc không được chia phần hợp pháp

Trong một số trường hợp, di chúc hoặc sự phân chia ban đầu không đề cập đến tất cả những người có quyền thừa kế theo pháp luật, ví dụ như con ngoài giá thú, con nuôi, cha mẹ già… 

Những người bị bỏ sót hoàn toàn có thể khởi kiện yêu cầu chia phần tài sản mà họ có quyền được hưởng.

>>> Có thể bạn quan tâm: [Hướng dẫn] Tư Vấn Tranh Chấp Thừa Kế Chi Tiết Và Hiệu Quả Nhất

Hồ sơ khởi kiện chia thừa kế cần chuẩn bị những gì?

Khi được tư vấn khởi kiện chia thừa kế, người khởi kiện sẽ được hướng dẫn chuẩn bị các giấy tờ sau:

• Đơn khởi kiện chia thừa kế theo mẫu;
• Giấy chứng tử của người để lại di sản;
• Giấy tờ chứng minh mối quan hệ thừa kế (hộ khẩu, khai sinh, giấy đăng ký kết hôn…);
• Tài liệu chứng minh quyền sở hữu di sản (sổ đỏ, giấy tờ nhà đất, xe cộ…);
• Các giấy tờ liên quan đến di chúc (nếu có);
• Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân của người khởi kiện.

Quy trình khởi kiện chia thừa kế diễn ra như thế nào?

Khi việc thỏa thuận phân chia di sản thừa kế không thành, người dân có quyền khởi kiện tại Tòa án để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Dưới đây là quy trình khởi kiện chia thừa kế theo đúng trình tự pháp luật:

Nộp đơn khởi kiện tại Tòa án có thẩm quyền

Người khởi kiện cần nộp đơn tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có bất động sản tranh chấp (nếu di sản là đất đai, nhà ở), hoặc nơi cư trú, làm việc cuối cùng của bị đơn.

Hồ sơ bao gồm:

• Đơn khởi kiện;
• Giấy tờ chứng minh quyền thừa kế (giấy khai sinh, giấy chứng tử, di chúc…);
• Giấy tờ liên quan đến di sản;
• CMND/CCCD, sổ hộ khẩu của người khởi kiện.

Tòa án thụ lý vụ án và yêu cầu nộp tạm ứng án phí

Sau khi kiểm tra hồ sơ đầy đủ, Tòa án sẽ ra thông báo thụ lý vụ án và yêu cầu người khởi kiện nộp tạm ứng án phí tại cơ quan thi hành án dân sự.

Người khởi kiện nộp biên lai nộp tiền tạm ứng cho Tòa để hoàn tất thủ tục thụ lý.

Hòa giải giữa các bên

Tòa án sẽ tiến hành hòa giải bắt buộc giữa các bên để tạo cơ hội giải quyết tranh chấp một cách ôn hòa, tiết kiệm thời gian và chi phí.

Nếu hòa giải thành công, vụ án sẽ được đình chỉ. Nếu hòa giải không thành, vụ án sẽ chuyển sang giai đoạn xét xử.

Xét xử sơ thẩm

Tòa án mở phiên tòa sơ thẩm để xem xét toàn bộ chứng cứ, lắng nghe quan điểm của các bên và đại diện Viện Kiểm sát. Sau đó, Tòa án sẽ ra bản án sơ thẩm, quyết định về việc chia di sản theo pháp luật hoặc theo di chúc.

Thi hành án

Nếu không có kháng cáo hay kháng nghị trong thời gian luật định, bản án sẽ có hiệu lực pháp luật.

Người được thi hành án có quyền yêu cầu Cơ quan Thi hành án dân sự thực hiện việc cưỡng chế thi hành nếu bên thua kiện không tự nguyện thực hiện.

>>> Xem thêm: Cá nhân có quyền từ chối nhận di sản thừa kế khi nào?

Tư vấn khởi kiện chia thừa kế giúp gì cho bạn?

• Tiết kiệm thời gian và chi phí: Được hướng dẫn đúng quy trình ngay từ đầu, tránh sai sót khi chuẩn bị hồ sơ và nộp đơn.

• Hạn chế rủi ro pháp lý: Tránh mất quyền lợi do thiếu chứng cứ, vi phạm trình tự, thủ tục tố tụng, hoặc do không hiểu rõ quy định pháp luật.

• Tăng cơ hội thành công: Có luật sư hoặc chuyên viên pháp lý đồng hành giúp xử lý các tình huống phức tạp, xây dựng lập luận vững chắc khi tranh tụng.

• Bảo vệ quyền lợi hợp pháp: Được đại diện hoặc hỗ trợ trong suốt quá trình tố tụng để đảm bảo bạn không bị thiệt thòi khi giải quyết tranh chấp.

Tư vấn khởi kiện chia thừa kế là giải pháp thiết thực và cần thiết khi các tranh chấp tài sản không thể tự hòa giải. Việc tìm đến đơn vị pháp lý uy tín sẽ giúp bạn đi đúng hướng và tránh rủi ro không đáng có. Đừng để sự chậm trễ khiến quyền lợi của bạn bị ảnh hưởng – hãy chủ động tìm hiểu và hành động đúng cách.

Nếu cần tư vấn hoặc hỗ trợ pháp lý chuyên sâu, vui lòng liên hệ Luật Sao Kim qua hotline 0913563994 để được hướng dẫn chi tiết.

>>> Tham khảo thêm: Con ngoài giá thú có quyền hưởng di sản thừa kế hay không?