Thời Hạn Của Bằng Bảo Hộ Độc Quyền Kiểu Dáng Công Nghiệp

Bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp là loại văn bằng bảo hộ được cấp nhằm ghi nhận và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của cá nhân, tổ chức đối với các thiết kế sáng tạo liên quan đến hình dáng bên ngoài của sản phẩm. Việc xác định chính xác thời hạn hiệu lực của Bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp đóng vai trò quan trọng để chủ sở hữu kịp thời thực hiện các quyền và nghĩa vụ pháp lý của mình.

Theo khoản 4 Điều 93 Luật Sở hữu trí tuệ 2005, Bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp có hiệu lực từ ngày cấp và kéo dài đến hết năm năm kể từ ngày nộp đơn đăng ký bảo hộ. Điều này có nghĩa là, ngay sau khi được cấp, văn bằng sẽ có hiệu lực bảo hộ ngay lập tức và sẽ chấm dứt hiệu lực sau năm năm tính từ ngày nộp đơn chứ không phải ngày cấp bằng. Quy định này bảo đảm tính nhất quán và đồng bộ về thời điểm xác lập quyền đối với các đối tượng sở hữu trí tuệ.

Bên cạnh thời hạn hiệu lực ban đầu, pháp luật còn cho phép chủ sở hữu gia hạn văn bằng để tiếp tục bảo hộ quyền lợi của mình. Căn cứ theo khoản 1 Điều 31 Nghị định 65/2023/NĐ-CP, Bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp được gia hạn tối đa hai lần liên tiếp, mỗi lần gia hạn kéo dài 05 năm. Như vậy, tổng thời gian bảo hộ tối đa cho một kiểu dáng công nghiệp có thể đạt 15 năm kể từ ngày nộp đơn, nếu chủ sở hữu thực hiện đầy đủ quyền gia hạn trong cả hai lần cho phép.

Trong trường hợp kiểu dáng công nghiệp được đăng ký bảo hộ với nhiều phương án thiết kế (các biến thể, phiên bản khác nhau), chủ sở hữu có quyền lựa chọn gia hạn hiệu lực cho toàn bộ các phương án hoặc chỉ một số phương án nhất định. Tuy nhiên, theo quy định, việc gia hạn phải bao gồm phương án cơ bản, tức là phương án đại diện cho bản chất sáng tạo chủ yếu của kiểu dáng được bảo hộ.

Việc gia hạn cần được thực hiện theo thủ tục pháp lý nhất định, bao gồm việc nộp đơn yêu cầu gia hạn, đóng lệ phí gia hạn và thực hiện trong thời hạn quy định (thường là trước ngày hết hạn hiệu lực của văn bằng hoặc trong thời gian gia hạn muộn có nộp phạt). Nếu không gia hạn đúng quy định, Bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp sẽ hết hiệu lực, và quyền đối với kiểu dáng sẽ không còn được pháp luật bảo hộ.

Có thể thấy, quy định về thời hạn và gia hạn hiệu lực của Bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp vừa tạo điều kiện để chủ sở hữu tận dụng tối đa giá trị thương mại từ kiểu dáng sáng tạo, vừa bảo đảm cân đối lợi ích chung của xã hội trong việc tiếp cận các giải pháp sáng tạo sau một thời gian bảo hộ hợp lý.

Tóm lại, Bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp có hiệu lực 5 năm kể từ ngày nộp đơn, và có thể được gia hạn tối đa hai lần, mỗi lần 5 năm, với tổng thời gian bảo hộ tối đa là 15 năm. Việc nắm rõ quy định này giúp chủ sở hữu chủ động quản lý quyền sở hữu trí tuệ của mình một cách hiệu quả, tránh những rủi ro pháp lý không đáng có.