Tài sản số chính thức được công nhận tại Việt Nam từ ngày 01/01/2026: Những điểm nổi bật doanh nghiệp và cá nhân cần biết

Việt Nam đã chính thức có bước tiến lớn trong việc thừa nhận tài sản số như một loại tài sản hợp pháp, với việc ban hành Luật Công nghiệp công nghệ số 2025. Luật này không chỉ xác lập địa vị pháp lý của tài sản số, mà còn phân loại rõ ràng và quy định các hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực công nghệ số. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm bắt các điểm chính yếu cần lưu ý.

1. Lần đầu tiên tài sản số được pháp luật Việt Nam công nhận là tài sản hợp pháp

Trước ngày 14/6/2025, theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, tài sản được hiểu là vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản. Khái niệm này chưa bao gồm tài sản số, dẫn đến nhiều khoảng trống pháp lý khi xử lý các tranh chấp hoặc định giá tài sản kỹ thuật số.

Tuy nhiên, Luật Công nghiệp công nghệ số 2025 – có hiệu lực từ ngày 01/01/2026 – đã chính thức đưa tài sản số vào hệ thống pháp luật. Cụ thể, Điều 46 của Luật quy định:

“Tài sản số là tài sản theo quy định của Bộ luật Dân sự, được thể hiện dưới dạng dữ liệu số, được tạo lập, phát hành, lưu trữ, chuyển giao và xác thực bởi công nghệ số trên môi trường điện tử.”

Như vậy, từ năm 2026, tài sản số sẽ có địa vị pháp lý tương đương với vật, tiền, giấy tờ có giá hay quyền tài sản.

2. Phân loại tài sản số: Không phải tài sản số nào cũng giống nhau

Theo Điều 47 Luật Công nghiệp công nghệ số 2025, tài sản số được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau như mục đích sử dụng, công nghệ, và các yếu tố khác. Trong đó, ba loại hình nổi bật nhất bao gồm:

a) Tài sản ảo trên môi trường điện tử

• Có thể được dùng cho mục đích trao đổi hoặc đầu tư.

• Không bao gồm: chứng khoán, tiền pháp định dạng số, tài sản tài chính khác.

b) Tài sản mã hóa (Crypto Assets)

• Sử dụng công nghệ mã hóa để xác thực trong quá trình tạo lập và giao dịch.

• Cũng không bao gồm các loại chứng khoán và tài sản tài chính theo pháp luật hiện hành.

c) Tài sản số khác

• Là những tài sản số không nằm trong hai nhóm trên nhưng vẫn đáp ứng tiêu chí chung về tài sản số.

Việc phân loại rõ ràng giúp các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và cá nhân xác định đúng loại tài sản để áp dụng quy định phù hợp, đặc biệt trong các hoạt động như đầu tư, giao dịch, khai báo thuế…

3. Các hành vi bị nghiêm cấm trong công nghiệp công nghệ số

Luật Công nghiệp công nghệ số 2025 cũng quy định 06 nhóm hành vi bị nghiêm cấm, thể hiện thái độ nghiêm túc của nhà nước trong việc bảo vệ quyền lợi và trật tự xã hội khi hoạt động trên môi trường số. Các hành vi đó bao gồm:

1. Xâm phạm lợi ích quốc gia, quyền con người, trật tự, đạo đức xã hội thông qua hoạt động công nghệ số.

2. Vi phạm quyền sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực công nghệ số.

3. Lợi dụng công nghệ số để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.

4. Gian dối để hưởng ưu đãi, hỗ trợ, hoặc thoát trách nhiệm trong quá trình thử nghiệm công nghệ.

5. Cản trở hoạt động hợp pháp hoặc tiếp tay cho hoạt động bất hợp pháp trong công nghiệp công nghệ số.

6. Lạm dụng trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm xâm phạm lợi ích chung và các chuẩn mực văn hóa, đạo đức.